“स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव” चा अधिकृत प्रवास 12 मार्च 2021 रोजी सुरू झाला , आपल्या स्वातंत्र्याच्या 75 व्या वर्धापन दिनाच्या 75 आठवड्यांच्या काउंटडाउनला सुरुवात झाली आणि एक वर्षानंतर 15 ऑगस्ट 2023 रोजी हा सोहळा संपन्न होत आहे.
देशातील तमाम जनतेच्या मनात देशाबद्दल आदर आणि अभिमान जागृत होण्यासाठी स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव आयोजित करण्यात येत आहे. देशातील समस्या आणि कार्यक्षमता जनतेसमोर ठेवण्यासाठी यावेळी स्वातंत्र्याच्या अमृत महोत्सवाचे आयोजन करण्यात आले आहे. स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव15 ऑगस्ट 2023 पर्यंत सुरू राहणार असून देशाची जनजागृती करत राहणार आहे.
Swatantracha Amrut Mahotsav Nibandh Marathi |
प्रस्तावना:
आपल्या देशाला स्वातंत्र्य मिळून 75 वर्ष होत आहेत. या वैभवशाली अशा 75 वर्षांच्या वाटचालीत अनेक चढ उतार आपल्या देशाने अनुभवले. आपला देश 1 अब्ज 30 कोटी नागरिकांच्या आशा, आकांक्षा, स्वप्न डोळ्यात घेऊन वाटचाल करत आहे. या 75 वर्षांच्या वाटचालीत आपला देश जगातल्या सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थांच्या पंक्तीत जाऊन बसला आहे. एक-एक पायरी अजूनही चढत आहे. यासाठी या 75 वर्षात अनेक लोकांनी, विविध क्षेत्रांनी दिलेल्या योगदानाचा खूप महत्त्वाचा वाटा आहे. अमृत महोत्सवाचा हा सोहळा संपन्न होत असताना चांद्रयान 3 ने घेतलेली भरारी हा या सोहळ्याला लाभलेला अभिमानाचा क्षण आहे.
हे पण वाचा : मी चंद्रावर गेलो तर मराठी निबंध
हे पण वाचा : माझा आवडता कवी : ‘कुसुमाग्रज’, मराठी निबंध
हे पण वाचा : समाजावर तंत्रज्ञानाचा प्रभाव मराठी निबंध
हे पण वाचा : भ्रष्टाचार निबंध मराठी
एकेकाळी आपल्या देशात पतंजली, शंकराचार्य यांसारखे महान विचारवंत, चरक, सुश्रुत यासारखे वैद्यकीय चिकित्सक, आर्यभट्ट, वराहमिहिर यांसारखे महान गणितज्ञ होऊन गेले. एकेकाळचा विश्वाचा गुरु असलेला आपला देश, त्याचा वैभव शाली संपन्न असा वारसा समजून घेण्यासाठी आणि नवीन पिढीला समजून सांगण्यासाठी हा स्वातंत्र्याचा महाउत्सव आपण साजरा करत आहोत.
एकोणिसाव्या शतकाच्या उत्तरार्धात भारतीय राष्ट्रवादाचा उदय झाला. महात्मा गांधी, सरदार वल्लभभाई पटेल, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर, नेताजी सुभाष चंद्र बोस, वीर सावरकर अशा महान नेत्यांच्या नेतृत्वाखाली आपल्या देशाचा स्वातंत्र्यलढा लढला गेला. हजारो स्वातंत्र्य सैनिकांच्या प्रयत्नामुळे आणि बलिदानामुळे स्वातंत्र्य साकार झाले. भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्याच्या रोमांचक इतिहासाबद्दल जाणून घेण्यासाठी आणि नव्या भारताचे स्वप्न साकार करण्यासाठी आपण हा आपल्या देशाचा स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव साजरा करत आहोत.
हे पण वाचा : माझी आई मराठी निबंध
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव, ज्याचे भाषांतर “स्वातंत्र्याचा महाउत्सव” असे केले जाते, हा एक महत्त्वाचा प्रसंग आहे जो स्वातंत्र्याच्या भावनेचे आणि महत्त्वाचे स्मरण करतो. हा उत्सव आपल्या राष्ट्राच्या इतिहासातील एक मैलाचा दगड आहे, ज्याने आपल्या नागरिकांना स्वातंत्र्यासाठी लढलेल्या असंख्य व्यक्तींनी स्वातंत्र्य सैनिकांनी केलेल्या केलेल्या बलिदानाची आठवण करून दिली आहे. या निबंधात आपण स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सवाचे महत्त्व आणि त्याचे आपल्या हृदयात विशेष स्थान का आहे याचा विचार करू.
ऐतिहासिक संदर्भ:
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव हा आपल्या देशाच्या स्वातंत्र्याच्या 75 वर्षपूर्ती निमित्त साजरा केला जात आहे. ब्रिटीश दडपशाही विरुद्ध पराक्रमाने लढणाऱ्या स्वातंत्र्यसैनिकांच्या संघर्ष, बलिदान आणि अथक प्रयत्नांची ही आठवण आहे. हा प्रसंग चिंतन करण्याची संधी आहे, तसेच स्वातंत्र्याच्या दिशेने प्रवास आणि तेव्हापासून साधलेल्या प्रगतीचे कौतुक करण्यासाठी एक व्यासपीठ प्रदान करतो.
उपलब्धी साजरी करणे:
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव हा केवळ स्वातंत्र्याच्या लढ्याकडे मागे वळून पाहण्याचा क्षण नाही तर स्वातंत्र्य मिळाल्यापासून मिळालेल्या यश आणि टप्पे साजरे करण्याचाही हा काळ आहे. विज्ञान, तंत्रज्ञान, कला, साहित्य, प्रशासन आणि सामाजिक विकास यासारख्या विविध क्षेत्रात आपण केलेल्या प्रगतीचा आढावा घेण्याची ही वेळ आहे. हा उत्सव आपल्या राष्ट्राला स्वातंत्र्य मिळवून दिलेल्या अदम्य सहसाची आठवण करून देतो.
हे पण वाचा 👉 चांद्रयान-3, एक अवकाश सफर
वारसा आणि संस्कृतीचे जतन:
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव साजरा करत असताना, राष्ट्राचा समृद्ध सांस्कृतिक वारसा जतन आणि प्रदर्शित करण्याचा प्रयत्न केला जात आहे. पारंपारिक संगीत, नृत्य, कला प्रकार आणि पाककृती केंद्रस्थानी आहेत, ज्यायोगे नागरिकांना त्यांच्या मुळ संस्कृतीची आठवण करून देण्याचा प्रयत्न केला जात आहे आणि सांस्कृतिक परंपरा भावी पिढ्यांपर्यंत पोहोचवण्याचाही प्रयत्न केला जात आहे. देशाच्या वारशाची विविधता आणि वेगळेपण साजरे करून, स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव सांस्कृतिक ओळख आणि अभिमानाचे महत्त्व अधिक दृढ करत आहे.
देशभक्ती आणि राष्ट्रीय एकात्मता:
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव नागरिकांमध्ये देशभक्ती आणि राष्ट्रीय एकात्मतेची भावना जागृत करण्यासाठी खूप उपयुक्त आहे. हा सोहळा प्रादेशिक, भाषिक आणि धार्मिक भेदांच्या पलीकडे जाऊन राष्ट्राला एकत्र बांधणाऱ्या मूल्यांचे आणि तत्त्वांचे आठवण करून देतो. या उत्सवामुळे आपुलकीची सामूहिक भावना प्रज्वलित झाली आहे आणि प्रत्येक नागरिकाची त्यांच्या राष्ट्राच्या भविष्याला आकार देण्यामध्ये भूमिका असते या कल्पनेला बळकटी मिळते मिळाली आहे.
तरुणांना प्रेरणा देणारा:
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव तरुण पिढीला स्वातंत्र्याचे महत्त्व आणि त्यासोबत येणाऱ्या जबाबदाऱ्यांबद्दल प्रेरणा आणि शिक्षित करण्याची संधी आहे. विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम, प्रदर्शन, चर्चासत्रे आणि संवादात्मक सत्रांद्वारे तरुणांना या देशातील महान नेत्यांनी, स्वातंत्र्य सैनिकांनी केलेल्या बलिदानाची सखोल माहिती मिळू शकते. हे त्यांना कष्टाने मिळवलेल्या स्वातंत्र्याचे जतन आणि संरक्षण करण्यासाठी तसेच राष्ट्राच्या विकासात सकारात्मक योगदान देण्यासाठी प्रोत्साहित करत राहील.
देशासमोरील आव्हाने सोडविण्याची संधी:
आज आपण स्वातंत्र्याची पंचाहत्तरी साजरी करत असताना देशासमोरील आव्हानांचा विचार होने गरजेचे आहे. आपला देश तरुणांचा देश म्हणून आपण जगात अभिमानानं वावरतो. पण त्या तरुणांच्या हाताला काम देणेही गरजेचे आहे. देशात बेकारी मोठ्या प्रमाणात वाढत आहे. व्यसनाधीनता वाढत आहे. यातून तरुणांचं मानसिक-शारीरिक स्वास्थ्य ढासळत आहे. यासाठी ठोस उपाययोजना आखणे खूप गरजेचे आहे.
आज देशासमोरील दुसरी मोठी समस्या म्हणजे आर्थिक विषमता. देशातल्या मुठभर लोकांकडे देशाच्या राष्ट्रीय उत्पन्नातील 21.7 टक्के संपत्ती आहे. तर दुसरीकडे अजूनही मोठ्या प्रमाणात गरीबी आहे. दोन वेळचे अन्न ही काहींच्या नशीबी नाही. हा विरोधाभास या उत्सवात प्रकर्षानं जानवतो. दिवसेंदिवस होत चाललेला पर्यावरणातील बदल त्यामुळे उद्भवणारी नैसर्गिक संकटं वाढत चाललेत. पूर, दुष्काळ, भूकंप, वादळ, भूस्खलन अशी संकटं वाढत आहेत. वैश्विक तापमान वाढत चालले आहे. अशा अनेक संकटांचा अभ्यास करून योग्य उपाययोजना आखल्या पाहिजेत आणि त्यांची अंमलबजावणी झाली पाहिजे. हाच या उत्सवाचा मुख्य उद्देश डोळ्यासमोर ठेवून वाटचाल केली पाहिजे.
निष्कर्ष:
स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव हा एक महत्त्वाचा सोहळा आहे जो नागरिकांच्या हृदयात आणि मनात खूप महत्त्वाचा आहे. हा भूतकाळातील संघर्ष आणि त्यागांचे स्मरण म्हणून काम करतो, यश साजरे करतो, सांस्कृतिक वारसा जतन करतो, देशभक्ती वाढवतो आणि तरुणांना प्रेरणा देतो. स्वातंत्र्याचा हा भव्य सण राष्ट्राला परिभाषित करणार्या मूल्यांची आणि तत्त्वांची पुष्टी करतो आणि उज्ज्वल आणि अधिक समृद्ध भविष्याचा मार्ग मोकळा करतो. आपण स्वातंत्र्याचा अमृत महोत्सव साजरा करत असताना आपण स्वातंत्र्याचे महत्त्व लक्षात ठेवूया आणि ज्या आदर्शांवर आपले राष्ट्र उभारले गेले आहे त्या. आदर्शांना कायम ठेवण्याचा प्रयत्न करूया.