MPSC/UPSC Notes - Dnyantarangini.com

नवीन शैक्षणिक धोरण-2020 : जाणून घेऊया 50 गोष्टी

October 16, 2023July 4, 2023 by Manisha Savekar

नवीन शैक्षणिक धोरण-2020 : जाणून घेऊया 50 गोष्टी 1968 मध्ये प्रथम राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण तयार करण्यात आले. त्यानंतर 1976 मध्ये राज्यघटनेच्या 42 व्या दुरुस्तीनुसार शिक्षणाचा समावेश सर्वसाधारण यादीत करण्यात आला. त्यानंतर 1986 मध्ये शैक्षणिक धोरणात सुधारणा करण्यात आली. त्यानंतर 1992 मध्ये शैक्षणिक धोरणात सुधारणा करण्यात आली मात्र त्यात फारसा बदल करण्यात आला नाही. त्यानंतर 27 … Read more

मॅक्स वेबर

July 4, 2023May 31, 2023 by Manisha Savekar

मॅक्स वेबर (1864-1920) हे एक जर्मन समाजशास्त्रज्ञ, तत्त्वज्ञ आणि राजकीय अर्थशास्त्रज्ञ होते, ज्यांना समाजशास्त्राच्या संस्थापकांपैकी एक मानले जाते. त्यांनी समाजशास्त्र, अर्थशास्त्र, राजकारण आणि धर्माच्या अभ्यासात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. वेबरच्या प्रमुख कामांमध्ये “द प्रोटेस्टंट एथिक अँड द स्पिरिट ऑफ कॅपिटलिझम,” “इकॉनॉमी अँड सोसायटी,” आणि “द थिअरी ऑफ सोशल अँड इकॉनॉमिक ऑर्गनायझेशन” यांचा समावेश आहे. या कामांमध्ये, … Read more

छत्रपती शिवाजी महाराज : मध्ययुगीन महाराष्ट्राचा इतिहास

February 4, 2024March 14, 2023 by Manisha Savekar

छत्रपती शिवाजी महाराज : मध्ययुगीन महाराष्ट्राचा इतिहास महाराजांचा परिचय नाव: शिवाजीराजे शहाजीराजे भोंसले जन्मतारीख: १९ फेब्रुवारी १६३० जन्मस्थान: शिवनेरी किल्ला, पुणे जिल्हा, महाराष्ट्र पालक: शहाजी भोंसले (वडील) आणि जिजाबाई (आई) राजवट: १६७४-१६८0 पत्नी: सईबाई, सोयराबाई, पुतळाबाई, सकवारबाई, लक्ष्मीबाई, काशीबाई मुले: छत्रपती संभाजी महाराज, राजाराम।, सखुबाई निंबाळकर, राणूबाई जाधव, अंबिकाबाई महाडिक, राजकुंवरबाई, धर्म: हिंदू धर्म मृत्यू: … Read more

भारतरत्न पुरस्कार प्राप्त विजेत्यांची यादी- 2023

January 23, 2024March 8, 2023 by Manisha Savekar

भारतरत्न पुरस्कार हा भारताचा सर्वोच्च राष्ट्रीय सन्मान आहे. त्यांच्या क्षेत्रात अतुलनीय योगदान देणाऱ्या भारतातील सर्वोत्कृष्ट व्यक्तींना हा सन्मान दिला जातो. शास्त्रज्ञ, विद्वान, कलाकार, अभिनेते, सामाजिक कार्यकर्ते, राजकारणी, व्यापारी इत्यादी देशातील सर्वात उल्लेखनीय नागरिकांना हा पुरस्कार दिला जातो. भारतरत्न पुरस्काराची स्थापना 1954 मध्ये करण्यात आली आणि हा भारताचा पहिला राष्ट्रीय सन्मान आहे. हा पुरस्कार पंतप्रधानांच्या अध्यक्षतेखालील … Read more

नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण 2020: स्वरूप,संधी आणि आव्हाने

July 8, 2023February 23, 2023 by Manisha Savekar

29 जुलै 2020 रोजी केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणाला मंजूरी देण्यात आली. नवीन शैक्षणिक धोरण आराखडा नवीन शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 हे एक सर्वसमावेशक धोरण आहे ज्याचा उद्देश भारतातील शिक्षण व्यवस्थेत महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणणे आहे. 5+3+3+4 सूत्र NEP 2020 अंतर्गत प्रस्तावित भारतातील शालेय शिक्षणाच्या नवीन संरचनेचा संदर्भ देते. सूत्र खालीलप्रमाणे आहे. पायाभूत … Read more

Emile Durkheim Theories in Sociology

February 9, 2023 by Manisha Savekar

Some of Émile Durkheim’s most famous books include “The Division of Labor in Society,” “Suicide,” and “The Rules of Sociological Method.” “The Division of Labor in Society” is considered to be his most significant work, in which he introduces the concept of the “organic solidarity” of modern society and explores the role of the division … Read more

भारतातील 12 सर्वात लांब नद्यांची यादी

March 10, 2023November 21, 2022 by Manisha Savekar

भारतातील सर्वात लांब नद्या : भारत हा विविधतेने नटलेला देश आहे. भारतात हिमालयीन आणि द्वीपकल्पीय नद्यांचे मोठे जाळे आहे आणि सर्वात लांब नद्यांचा देश म्हणूनही ओळखले जाते. देशभरात अनेक नद्या वाहतात. गंगा नदी ही भारतातील सर्वात लांब नदी आहे. भारतातील नद्यांच्या काठावर अनेक प्राचीन संस्कृतींचा विकास झाला. भारतातील नद्यांची पूजा केली जाते कारण त्या प्रत्येक … Read more

ब्राह्मो समाज: राजा राममोहन रॉय

March 10, 2023November 2, 2022 by Manisha Savekar

संस्थापक : राजा राममोहन रॉय स्थापना वर्ष : 1828 राजा राम मोहन रॉय यांचा जीवन परिचय: राजा राम मोहन रॉय यांचा जन्म बंगाल प्रेसिडेन्सीमधील हुगळी जिल्ह्यातील राधानगर नावाच्या ठिकाणी मे १७७२ मध्ये एका सनातनी बंगाली हिंदू कुटुंबात झाला. शिक्षण – त्यांचे शिक्षण वाराणसीमध्ये झाले जेथे त्यांनी वेद, उपनिषद आणि हिंदू तत्त्वज्ञानाचा सखोल अभ्यास केला. नंतर … Read more

आर्य समाज : सुधारणावादी चळवळ

March 10, 2023October 12, 2022 by Manisha Savekar

संस्थापक : स्वामी दयानंद सरस्वती स्थापना वर्ष : 1875 आर्य समाज चळवळ आर्य समाज ही एक सुधारणा चळवळ आणि धार्मिक/सामाजिक संघटना आहे जी 1875 मध्ये स्वामी दयानंद सरस्वती (1824-1883) यांनी मुंबई मध्ये औपचारिकपणे स्थापन केली होती. हा हिंदू धर्मातील नवीन धर्म किंवा नवीन संप्रदाय नाही. त्यांनी हिंदूंची अधोगती आणि नीच अवस्था पाहिली. अहंकारी आणि बलवान … Read more

जगातील 10 सर्वात लांब नद्या

March 10, 2023October 1, 2022 by Manisha Savekar

जगातील 10 सर्वात लांब नद्या: नाईल नदी ही जगातील सर्वात लांब नदी आहे तर Amazon ही जगातील सर्वात मोठी( पात्राच्या रुंदी नुसार ) नदी आहे. नदी ही एक नैसर्गिक वाहणारी गोड्या पाण्याचे जलकुंभ आहे. नदी सामान्यतः महासागर, समुद्र, तलाव किंवा इतर नदीकडे वाहते. हा जलविज्ञान चक्राचा एक भाग आहे; भूजल पुनर्भरण, झरे आणि नैसर्गिक बर्फ आणि … Read more