संस्थापक : राजा राममोहन रॉय स्थापना वर्ष : 1828 राजा राम मोहन रॉय यांचा जीवन परिचय: राजा राम मोहन रॉय यांचा जन्म बंगाल प्रेसिडेन्सीमधील हुगळी जिल्ह्यातील राधानगर नावाच्या ठिकाणी मे १७७२ मध्ये एका सनातनी बंगाली हिंदू कुटुंबात झाला. शिक्षण – त्यांचे शिक्षण वाराणसीमध्ये झाले जेथे त्यांनी वेद, उपनिषद आणि हिंदू तत्त्वज्ञानाचा सखोल अभ्यास केला. नंतर … Read more
संस्थापक : स्वामी दयानंद सरस्वती स्थापना वर्ष : 1875 आर्य समाज चळवळ आर्य समाज ही एक सुधारणा चळवळ आणि धार्मिक/सामाजिक संघटना आहे जी 1875 मध्ये स्वामी दयानंद सरस्वती (1824-1883) यांनी मुंबई मध्ये औपचारिकपणे स्थापन केली होती. हा हिंदू धर्मातील नवीन धर्म किंवा नवीन संप्रदाय नाही. त्यांनी हिंदूंची अधोगती आणि नीच अवस्था पाहिली. अहंकारी आणि बलवान … Read more
जगातील 10 सर्वात लांब नद्या: नाईल नदी ही जगातील सर्वात लांब नदी आहे तर Amazon ही जगातील सर्वात मोठी( पात्राच्या रुंदी नुसार ) नदी आहे. नदी ही एक नैसर्गिक वाहणारी गोड्या पाण्याचे जलकुंभ आहे. नदी सामान्यतः महासागर, समुद्र, तलाव किंवा इतर नदीकडे वाहते. हा जलविज्ञान चक्राचा एक भाग आहे; भूजल पुनर्भरण, झरे आणि नैसर्गिक बर्फ आणि … Read more
भारतीय इतिहास कालगणना: भारतीय इतिहास हा या उपखंडात अस्तित्त्वात असलेल्या संस्कृती आणि संस्कृतींमुळे परदेशी लोकांसह अनेकांच्या आवडीचा विषय आहे. भारताच्या इतिहासाचा अभ्यास राजकीय, सांस्कृतिक, धार्मिक किंवा आर्थिक शीर्षकाखाली करता येतो. भारतीय इतिहास कालगणना कालक्रमानुसार, भारतीय इतिहासाचे तीन कालखंडात वर्गीकरण केले जाऊ शकते – प्राचीन भारत (पूर्व-ऐतिहासिक ते इसवी 700) प्राचीन भारतीय उपखंडात 20 लाख वर्षांपूर्वी … Read more
समाजशास्त्र म्हणजे सामाजिक क्रियाकलाप, कृती आणि समाजाबद्दल अभ्यास करणे. इतर सामाजिक विज्ञान समाजाच्या एका विशिष्ट पैलूचा अभ्यास करतात परंतु समाजशास्त्र सर्व पैलूंचा म्हणजे संपूर्ण समाजाचा अभ्यास करते. समाजशास्त्र म्हणजे काय? हा सामाजिक शास्त्राचा विषय आहे. 1839 मध्ये ऑगस्टे कॉम्टे यांनी एक वेगळी शाखा म्हणून ते विकसीत केले आहे. ते फ्रेंच तत्त्वज्ञ होते आणि त्यांनी त्यांच्या सकारात्मक … Read more
व्हाईसरॉय (1858-1947): 1857 च्या उठावानंतर कंपनी राजवट संपुष्टात आली आणि भारत थेट ब्रिटीश राजवटीच्या नियंत्रणाखाली आला.भारत सरकारचा कायदा 1858 पास झाला ज्याने भारताच्या गव्हर्नर जनरलचे नाव भारताचा व्हाईसरॉय असे झाले. अधिक वाचनासाठी:👇 # भारतातील गव्हर्नर-जनरल यांची यादी – (1757 ते 1947), भाग-1 लॉर्ड कॅनिंग (1858-62) 1857 च्या विद्रोहाच्या वेळी ते गव्हर्नर-जनरल होते आणि युद्धानंतर त्यांना भारताचे … Read more
प्रस्तावना हे पण वाचा 👇 भारताचे गव्हर्नर-जनरल आणि व्हाईसरॉय यांची यादी (1858 ते 1947) भाग – 2 31 डिसेंबर 1600 रोजी ईस्ट इंडिया कंपनीला राणी एलिझाबेथ I कडून रॉयल चार्टर मिळाला. तेव्हा भारतावरील ब्रिटीश राजवट एक व्यापारी कंपनी म्हणून सुरू झाली. सुमारे तीन शतकांच्या कालावधीत, ब्रिटीश व्यापारी शक्तीपासून सर्वात शक्तिशाली देशांपैकी एक बनले. जगामध्ये एक … Read more
दादासाहेब फाळके पुरस्कार यादी -1969 -2023 दादासाहेब फाळके पुरस्कार हा चित्रपट क्षेत्रातील भारतातील सर्वोच्च पुरस्कार आहे. माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाने स्थापन केलेल्या चित्रपट महोत्सव संचालनालयाद्वारे दरवर्षी राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार सोहळ्यात तो सादर केला जातो. हा पुरस्कार माहिती व प्रसारण मंत्रालय, भारत खात्यातर्फे दिला जातो. दरवर्षी भरवल्या जाणाऱ्या राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार सोहळयादरम्यान ह्या पुरस्काराचे वाटप केले जाते. प्राप्तकर्त्याला भारतीय चित्रपटांच्या … Read more
अभ्यास कसा करावा? हा लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत बऱ्याच जणांचा प्रश्न असतो. ब-याच जणांना तर अभ्यास ही समस्या वाटते. काहींना अभ्यासात रस वाटत नाही, कुणाला अभ्यास करावासा वाटतो, पण अभ्यास करायला बसलं की झोप येते. काहींना वाचलेले लक्षात येत नाही किंवा लक्षात राहत नाही, काहींना अभ्यास म्हणजे कंटाळवाणा कार्यक्रम वाटतो. अशा बऱ्याच समस्या अभ्यासाच्या बाबतीत पहायला मिळतात. … Read more
सामाजिक गतिशीलता : सामाजिक गतिशीलता म्हणजे समाजाच्या सामाजिक स्तरामध्ये किंवा त्यांच्या दरम्यान लोक, कुटुंबे किंवा समुदायांची हालचाल. हे समाजातील एखाद्याच्या वर्तमान सामाजिक स्थानाच्या तुलनेत त्यांच्या सामाजिक स्थितीत बदल घडवून आणते. हालचाल खाली आणि वर दोन्ही असू शकते. समाज त्यांच्या मूल्यानुसार गतिशीलतेसाठी विविध संधी सादर करतात. साठी उदा. पाश्चात्य प्रणाली सामान्यत: गुणवत्तेची असतात, त्यामुळे शैक्षणिक प्राप्ती, … Read more